Pulmonolog zajmuje się układem oddechowym. Do zadań wymienionego specjalisty należą profilaktyka, diagnostyka oraz leczenie dolegliwości i chorób układu
oddechowego. Pulmonolog zapewnia pomoc w przypadku takich chorób, jak astma, zapalenie oskrzeli, zapalenie płuc, mukowiscydoza, gruźlica, odma opłucnowa i innych.

Kiedy iść do pulmonologa?

Kiedy w szczególności warto udać się do pulmonologa? O konsultacji w gabinecie pulmonologicznym powinni pomyśleć pacjenci zmagający się z takimi problemami, jak:

• problemy z oddychaniem, duszności
• uczucie zmęczenia nawet przy niewielkim wysiłku
• ucisk w klatce piersiowej
• przewlekły kaszel
• krwioplucie
• urazy płuc
• i inne dolegliwości układu oddechowego

Jak wygląda wizyta u pulmonologa?

Wizyta u pulmonologa rozpoczyna się od wywiadu medycznego. Lekarz zapyta o doskwierające nam dolegliwości, przebyte choroby, choroby, które zdarzały się w rodzinie. Następnie specjalista przeprowadzi badanie fizykalne, na przykład osłuchiwanie stetoskopem.

Czasem, aby postawić diagnozę i zaplanować leczenie, konieczne jest wykonanie dodatkowych badań, między innymi takich jak:

• spirometria
• RTG klatki piersiowej
• USG płuc
• tomografia komputerowa (TK)
• rezonans magnetyczny (MR)
• bronchoskopia.
• badania krwi i moczu

Badania pulmonologiczne

W celu ustalenia diagnozy, konieczne może być wykonanie określonych badań. Konkretne procedury dostarczają informacji na temat funkcji układu oddechowego, umożliwiają identyfikację i monitorowanie różnych schorzeń. Poniżej przedstawimy kilka najważniejszych badań, które są częścią standardowego zestawu narzędzi diagnostycznych pulmonologa.

Spirometria

Spirometria to procedura diagnostyczna, która mierzy objętość i prędkość przepływu powietrza w płucach. Badanie umożliwia diagnozowanie takich chorób jak astma czy przewlekła obturacyjna choroba płuc (POChP).

Bronchoskopia

Podczas bronchoskopii lekarz wprowadza bronchoskop przez nos lub usta pacjenta. Urządzenie wyposażone jest w miniaturową kamerę i źródło światła. Badanie pomaga w diagnozie różnych schorzeń, takich jak nowotwory, infekcje, guzy czy zwężenia dróg oddechowych. Dzięki bronchoskopii możliwe jest pobranie próbek tkanki na badania histopatologiczne.

Testy prowokacyjne

Testy prowokacyjne polegają na zastosowaniu specyficznych bodźców (np. takich, jak wysiłek, zimne powietrze, czy substancje wziewne), które mogą wywołać objawy astmy. Celem jest ocena reaktywności dróg oddechowych. Wyniki mogą pomóc w ustaleniu diagnozy, a także w monitorowaniu skuteczności leczenia.

Dodatkowe badania

Pulmonolog może także zalecić wykonanie dodatkowych badań, na przykład takich, jak:

Tomografia komputerowa klatki piersiowej

Tomografia komputerowa klatki piersiowej to zaawansowane badanie obrazowe, które umożliwia ocenę stanu płuc. Dzięki tomografii lekarz może identyfikować różne schorzenia, takie jak guzy, zapalenia, zatory, czy zmiany strukturalne w płucach.

Rentgen klatki piersiowej

Rentgen klatki piersiowej to podstawowe badanie obrazowe, które umożliwia wykrycie różnych schorzeń, takich jak zapalenie płuc, rozedma, guzy. Choć rentgen nie daje tak precyzyjnych obrazów jak tomografia komputerowa, jest badaniem, które często stanowi pierwszy krok w diagnostyce chorób płuc.

Badania laboratoryjne

Badania laboratoryjne, na przykład badanie krwi, pomaga w wykryciu stanów zapalnych, infekcji lub innych problemów ogólnoustrojowych, które mogą wpływać na funkcjonowanie płuc. Pulmonolog może również zlecić specjalistyczne testy, takie jak badanie plwociny czy gazometria krwi, które dostarczają dodatkowych informacji o stanie układu oddechowego pacjenta.

Badania diagnostyczne są kluczowym elementem pracy pulmonologa. Umożliwiają one identyfikację różnych schorzeń układu oddechowego, monitorowanie postępów w leczeniu oraz dostosowywanie terapii do indywidualnych potrzeb pacjenta. Interdyscyplinarne podejście, łączące badania wykonane bezpośrednio przez pulmonologa z badaniami przeprowadzanymi przez innych specjalistów, jest niezbędne dla kompleksowej oceny stanu zdrowia pacjenta.

Diagnostyka i leczenie astmy oskrzelowej

Astma oskrzelowa to przewlekła choroba układu oddechowego. Cechą charakterystyczną dla tego stanu są napadowe skurcze oskrzeli, co prowadzi do trudności w oddychaniu. Chociaż astma może wystąpić w każdym wieku, często rozpoczyna się w dzieciństwie. Właściwa diagnostyka oraz dopasowane leczenie są kluczowe dla poprawy jakości życia pacjentów z tą chorobą.

Diagnozowanie astmy oskrzelowej

Aby postawić diagnozę astmy, lekarz musi dokładnie przeanalizować historię choroby pacjenta, zgłaszane przez niego objawy i problemy ze zdrowie oraz zlecić wykonanie dokładnych badań.

• Wywiad medyczny

Podczas spotkania z pacjentem, lekarz zapyta o niepokojące objawy, takie jak duszność, świsty w klatce piersiowej, kaszel. Istotna jest także częstotliwość występowania symptomów choroby oraz sytuacje, w których się pojawiają.

• Spirometria

To badanie funkcji płuc i pozwala zmierzyć, jak szybko i jak dużo powietrza pacjent jest w stanie wydychać po głębokim wdechu. U osób z astmą wynik tego badania może być nieprawidłowy i być wskazaniem do dalszej diagnostyki.

• Testy prowokacji oskrzelowej

Badanie polega na wdychaniu przez pacjenta rosnących dawek substancji powodującej skurcz oskrzeli. Podczas testu prowokacji oskrzelowej, pacjenci z astmą mogą doświadczać uczucia duszności, pojawia się u nich kaszel, a sam wynik badania będzie w tym przypadku dodatni.

• Testy alergiczne

Wykonanie testów pomoże zidentyfikować alergeny, które mogą wywoływać objawy astmy. Możliwe jest zachorowanie na astmę o podłożu alergicznym. W takich sytuacjach, oprócz leczenia u pulmonologa, przydatne będzie wsparcie alergologa.

• Badanie gazometrii tętniczej

Metoda polega na zbadaniu próbki krwi pobranej od pacjenta, by ocenić stężenie tlenu (O2) i dwutlenku węgla (CO2) oraz pH krwi. W przypadku astmy, której towarzyszyć może niedotlenienie lub nadmierna wentylacja, można w ten sposób określić stopień zaburzeń wymiany gazowej w płucach. Choć gazometria tętnicza nie służy bezpośrednio do diagnozowania astmy, może być użyteczna w ocenie stanu zaostrzenia astmy oraz w doborze skutecznego sposobu leczenia.

• Radiografia klatki piersiowej

Czyli w skrócie – zdjęcie RTG. Ten sposób badania stosowany jest, by wykluczyć inne choroby płuc, powikłania po infekcjach, urazy lub wady anatomiczne utrudniające pacjentowi prawidłowe oddychanie.

Leczenie astmy oskrzelowej

Jak wygląda leczenie astmy? Lekarz zaleca pacjentowi środki zapobiegające atakom choroby oraz łagodzące jej objawy. Dobrze dopasowane i skuteczne leczenie sprawia, że nawroty astmy występują bardzo rzadko, a pacjenci mają szansę cieszyć się dobrym samopoczuciem.

• Leki rozkurczające oskrzela (bronchodilatatory)

Są to leki stosowane “na żądanie”, które szybko rozszerzają oskrzela i ułatwiają oddychanie.

• Leki przeciwzapalne

Steroidy wziewne – w formie podręcznych inhalatorów – są najczęściej stosowanym lekiem przeciwzapalnym w astmie. Pomagają zmniejszyć obrzęk i produkcję śluzu w oskrzelach.

• Leki przeciwalergiczne

W przypadku występowania astmy na tle alergicznym, pomocne okażą się leki przeciwalergiczne. Należy je dopasować do pacjenta pod okiem lekarza alergologa i pulmonologa, by leczenie było skuteczne oraz bezpieczne.

• Leki biologiczne

Są stosowane w ciężkich przypadkach astmy i skierowane przeciwko konkretnym czynnikom wywołującym stan zapalny w oskrzelach.

• Rehabilitacja płucna

Z pomocą odpowiednich ćwiczeń, pacjent ma szansę poprawić kondycję i wydolność układu oddechowego.

• Edukacja pacjenta

W leczeniu astmy nie wolno pominąć edukowania pacjentów. Dzięki temu osoby z astmą będą wiedzieć, jak działać w przypadku zaostrzenia objawów.

Z pomocą odpowiedniej diagnostyki i skutecznego leczenia, większość osób borykających się z astmą ma szansę prowadzić aktywne i szczęśliwe życie. Regularne kontrole u pulmonologa, świadome podchodzenie do choroby i przestrzeganie zaleceń lekarskich pozwolą pacjentom na utrzymanie swojego zdrowia w optymalnej formie i zminimalizuje objawy astmy do minimum.